Huurmodel Wenen: lessen voor München en de EU?
Wenen als model voor sociale huisvesting: goedkope huurprijzen en ruim 60% gesubsidieerde appartementen. Een vergelijking met Duitsland.

Huurmodel Wenen: lessen voor München en de EU?
Huurprijzen in Wenen zijn erg populair en zijn aanzienlijk goedkoper in vergelijking met veel grote Duitse steden. Terwijl huurders in München diep in de portemonnee moeten graven – de gemiddelde prijs per vierkante meter bedraagt daar maar liefst 19,60 euro – krijgen Weners gemiddeld 10,50 euro per vierkante meter (stand augustus 2024). Kwik gemeld.
Een delegatie van de Europese Unie heeft Wenen aangemerkt als een positief voorbeeld van succesvolle sociale huisvesting. De stad blijkt een pionier te zijn in het creëren van betaalbare woningen, met ruim 600.000 mensen die in totaal 220.000 gemeentelijke appartementen en 200.000 door de overheid gesubsidieerde appartementen wonen. Ruim 60% van de Weense bevolking profiteert van de voordelen van gesubsidieerde huurappartementen, waardoor de stad een model is voor andere Europese hoofdsteden.
Geschiedenis en politiek van gemeenschapsopbouw
De sociale woningbouw in Wenen heeft een lange traditie die begon na de Eerste Wereldoorlog. Tussen 1919 en 1934 werden 65.000 appartementen gebouwd in het zogenaamde “Rode Wenen”. Burgemeester Michael Ludwig benadrukt de politieke continuïteit op dit gebied, aangezien sociaal-democratische burgemeesters sinds de tijd van het fascisme het lot van de stad bepalen. In tegenstelling tot veel Duitse steden waar privatiseringen de huizenmarkt ingewikkeld hebben gemaakt, zijn er in Wenen geen gemeentelijke woningen geprivatiseerd, wat als een voordeel wordt gezien ZDF gedocumenteerd.
In 2024 woonden naar schatting ruim 600.000 Weners in gemeenschapswoningen, wat de diversiteit en cohesie in de stad bevordert. Wenen kent ook geen sociale hotspots, wat soms bijdraagt aan de classificatie als meest leefbare stad ter wereld, hoewel Duitse steden niet in de top tien vertegenwoordigd zijn. Maar de sociale woningbouw wordt geconfronteerd met uitdagingen zoals stijgende bouwkosten en beperkte ruimte, terwijl renovatie van bestaande gebouwen vaak urgent is.
Huidige randvoorwaarden
Om een gesubsidieerd huurappartement in Wenen te kunnen betrekken, moeten alleenstaanden aantonen dat ze een jaarlijks netto-inkomen van maximaal 60.000 euro hebben en minimaal twee jaar in de stad ingeschreven zijn. Deze eisen laten zien dat Wenen een duidelijk raamwerk creëert om de toegang tot betaalbare huisvesting te garanderen. Maar voorzitter van de EU-commissie, Irene Tinagli, waarschuwt dat er geen “wondermiddel” bestaat in de strijd tegen huisvestingsproblemen. In plaats daarvan zou de nadruk moeten liggen op het reguleren van de huurprijzen en het versterken van de sociale huisvesting.
In Duitsland is de situatie op het gebied van de sociale huisvesting complexer. Na de Tweede Wereldoorlog werd er begonnen met de bouw van sociale woningen als centrale maatregel om woonruimte te creëren. Ondanks deze lange traditie werd de sector in de jaren tachtig en negentig geconfronteerd met een achteruitgang, gevolgd door een herschikking in de afgelopen jaren met hernieuwde financiering. De Vereniging van de Woningbouw in Duitsland portretteert het Weense model echter als ongeschikt voor de Duitse realiteit, wat uitwisseling en samenwerking op het gebied van Europese huisvestingsvraagstukken moeilijker maakt, zoals blijkt sociale woningbouw.de wordt samengevat.