Weense betonschat: Greenpeace hekelt de grijsste gebieden!

Weense betonschat: Greenpeace hekelt de grijsste gebieden!

De uitreiking van de Greenpeace Negative Awards vond dit jaar plaats op 9 september 2025 in de Kunsthalle Exnergasse. De prijs, bekend als “Betonschatten van Oostenrijk”, wordt toegekend aan de minst wenselijke betongebieden in de deelstaten. In Wenen kreeg het hele Neu Marx-gebied de roemloze onderscheiding dat het de grijsste betonnen schat was. Ruim 22.000 deelnemers namen deel aan de stemming, wat de grote publieke aandacht voor het onderwerp bodemafdekking onderstreept. Ook de prijswinnaar in Bregenz, de Symphonikerplatz, werd gekroond tot ongewenste betonschat. Zoals vienna.at meldt, ontvingen de winnaars van de negatieve prijs in elke deelstaat een gouden drilboor.

De prijs heeft ook een serieuze achtergrond: hij is bedoeld om de aandacht te vestigen op de noodzaak om gebieden te ontsluiten en te vergroenen. Greenpeace bodembeschermingsdeskundige Melanie Ebner benadrukt dat er dringend meer bomen en struiken nodig zijn. Dit is nodig om de ecologische situatie te verbeteren, omdat ondoordringbare bodems het volgende veroorzaken: Regenwater kan moeilijker wegsijpelen, waardoor niet alleen de grondwaterstand daalt, maar ook de kans op overstromingen toeneemt. Afdichting leidt ook tot een verlies aan bodemvruchtbaarheid en beschadigt de gasuitwisseling met de atmosfeer. Dit alles heeft niet alleen impact op het microklimaat, maar ook op de gezondheid van de natuur en de mens.

Bodemafdekking als urgent probleem

De discussie over bodemafdekking neemt toe omdat de ecologische gevolgen groot zijn. Volgens dat Federaal Milieuagentschap Bodemafdekking houdt in dat de bodem lucht- en waterdicht wordt afgedekt, waardoor de natuurlijke waterkringloop wordt verstoord. Wanneer de bodem wordt beschadigd, lijdt niet alleen de flora, maar gaan ook de micro-organismen die verantwoordelijk zijn voor de vruchtbaarheid verloren. Steeds meer gebieden, of het nu gaat om nederzettingen, transportroutes of vrijetijdsactiviteiten, worden gebetonneerd. In Duitsland wordt nu 14,6% van de totale oppervlakte ingenomen door woon- en verkeersgebieden, en de trend blijft stijgen.

Uit recent onderzoek blijkt dat er momenteel tot acht vierkante meter grond per seconde wordt gebruikt. De noodzaak om oppervlakken in nieuwbouw af te dichten lijkt op de korte termijn misschien dwingend, maar de gevolgen op de lange termijn zijn moeilijk op te lossen. Daniel Fügenschuh, voorzitter van de Federale Kamer van Civiele Ingenieurs, gaat ook in op deze kwestie. Hij pleit voor een heroverweging van het landgebruik. Het gevaar van beperkte voedselvoorraden en verhoogde overstromingsrisico's als gevolg van overmatig landgebruik mag niet worden onderschat.

De koers uitzetten voor de toekomst

De oproep van Greenpeace gaat in een duidelijke richting: er zijn bindende streefdoelen nodig om het landverbruik terug te dringen. “We hebben een landelijk ontsluitings- en vergroeningsoffensief nodig”, eist het initiatief. Het is niet alleen belangrijk om nieuwe gebieden te beschermen, maar ook om bestaande gebieden duurzaam te gebruiken. Het behoud van de kwaliteit van de bodem speelt een centrale rol, omdat het ontsluiten complex is en vaak gepaard gaat met hoge kosten.

De komende dagen toont de Kunsthalle Exnergasse een tentoonstelling over het onderwerp bodemafdekking en bodembescherming. Deze is gepland voor 9 en 10 september 2025 en zal veel informatie opleveren over eerdere ontwikkelingen en oplossingen, maar ook het bewustzijn vergroten over de bescherming van deze waardevolle hulpbron. Uiteindelijk is het cruciaal dat we de natuur niet alleen meenemen in onze planning, maar deze ook actief teruggeven.