Wereldgeletterdheidsdag: Lezen en schrijven als sleutel tot participatie!

Wereldgeletterdheidsdag: Lezen en schrijven als sleutel tot participatie!

De komende feesten Wereld Alfabetiseringsdag op 8 september 2025 zullen hun schaduwen vooruit worden geworpen. Deze dag herinnert ons eraan dat lezen en schrijven een voorrecht is waartoe veel mensen helaas geen toegang hebben. In Oostenrijk worstelen ongeveer 1,7 miljoen mensen tussen de 16 en 65 jaar met lezen op zoek naar betekenis – dat is een indrukwekkende 29 procent van de volwassenen. Dit aantal is gestegen van 17 procent in 2011/2012 naar een zorgwekkende 29 procent in 2022/2023. Bijzonder zorgwekkend: bijna de helft van de 55- tot 65-jarigen is laaggeletterd.

De nieuwe bevindingen komen uit het tweede PIAAC-onderzoek, gepubliceerd in december 2024. De toename van slechte lees- en schrijfvaardigheden is alarmerend, vooral onder volwassenen die alleen de leerplicht hebben afgerond – een kwart van hen meldt problemen. And around 28 percent of people with a maximum of an apprenticeship or BMS qualification are also affected. Dit laat zien dat er iets mis is.

Het groeiende belang van basisonderwijs en alfabetisering wordt niet alleen in Oostenrijk onderkend. Ter gelegenheid van de Wereldalfabetiseringsdag wordt op 8 september vanaf 15.00 uur in Wenen een informatiestand ingericht op de Franz-Jonas-Platz. tot 19.00 uur Hier kunnen geïnteresseerden informatie vinden over gratis cursussen die mogelijkheden bieden om de lees-, schrijf-, reken- en digitale vaardigheden te verbeteren. Dit initiatief wordt ondersteund door het staatsfederale initiatief Level Up - Volwassenenonderwijs en de ALFATELEFON (0800 244 800), die informatie en ondersteuning biedt.

Mondiale uitdagingen op het gebied van geletterdheid

Een blik over de grenzen leert dat niet alleen Oostenrijk door deze uitdagingen wordt getroffen. Volgens de LEO-studie uit 2018 en de PIAAC-gegevens ervaart Duitsland soortgelijke trends. 20 procent van de volwassenen daar kampt met laaggeletterdheid, wat overeenkomt met ongeveer 10,6 miljoen mensen. De ontwikkelingen sinds 2012 laten ook hier stagnerende leescijfers zien als gevolg van verschillende crises, zoals de pandemische situatie. Een bijzonder zorgwekkende trend is de discrepantie tussen mensen met een hoger en een lager niveau van geletterdheid. In Duitsland heeft slechts 17 procent van de laaggeletterden het gevoel dat hun politieke stem door de regering wordt gehoord, terwijl dat bij degenen die beter geletterd zijn, 33 procent is.

De resultaten van de *LEO PIAAC 2023*-analyse, die op 8 september samen met het Hamburg Adult Education Center zal worden gepresenteerd, onthullen belangrijke bevindingen die bijzonder relevant zijn voor alfabetisering en basisonderwijs in het decennium dat eindigt in 2026. In dit land is er ook een stagnerend aandeel van de werkgelegenheid onder laaggeletterde volwassenen. Slechts ongeveer 60 procent heeft een baan, terwijl dit in Zwitserland 74 procent is.

Belang van basisonderwijs

Een ander centraal punt is de sociale en democratische participatie. Het [4e UNESCO Wereldrapport over volwasseneneducatie benadrukt dat onderwijs een sleutelcomponent is van levenslang leren. Er wordt benadrukt dat basisonderwijs en alfabetisering als een mensenrecht moeten worden begrepen. Toegang tot onderwijs heeft een aanzienlijke invloed op de deelname aan democratische processen en de politieke zelfeffectiviteit van burgers.

Samenvattend zijn de uitdagingen groot, maar de wil om het basisonderwijs te veranderen en te bevorderen is ook groot. Het is van cruciaal belang dat we deze kwesties actief aanpakken en ondersteunen, vooral op Wereldgeletterdheidsdag. Omdat onderwijs de sleutel is tot het openen van deuren en het mogelijk maken van participatie. Als we de zaken samen aanpakken, is er geen ruimte voor onwetendheid.