Vergeten watersnood van 1825: tentoonstelling in Sint Jansklooster inspireert!

Vergeten watersnood van 1825: tentoonstelling in Sint Jansklooster inspireert!

Op 11 oktober 2025 vindt in Bezoekerscentrum De Wieden in Sint Jansklooster een bijzondere dag plaats, gewijd aan de historische en natuurlijke aspecten van de regio. Onder het motto 'Natuurlijk Verleden' vindt hier de 'Dag van de Gescheidis' plaats, georganiseerd door het Gemeentearchief in samenwerking met Natuurmonumenten. De dag is gratis en aanmelden is verplicht. Het aanbod omvat diverse activiteiten zoals Vaarexcursies, maar ook wandelexcursies en een spannende lezing door de bekende Boswachter Arco Lassche.

Een absoluut hoogtepunt van de dag is de tentoonstelling “Vergeten Watersnoodramp”, die te zien zal zijn in de Watertoren in Sint Jansklooster. Deze tentoonstelling vertelt over de verwoestende waternood van februari 1825, die de regio Steenwijkerland en daarbuiten zwaar trof. De angstaanjagende gevolgen van deze ramp zijn op veel plaatsen vergeten, maar de tentoonstelling wil dit hoofdstuk uit de geschiedenis weer in gedachten brengen. De storm, die samenviel met springtij, leidde tot Dijkdoorbraken en enorme overstromingen die niet alleen het landschap verwoestten maar ook 379 levens eisten, waarvan 305 alleen al in Overijssel.

De vergeten tragedie

Het feit dat de Februarivloed van 1825 grotendeels uit het collectieve geheugen is verdwenen, is bijna tragisch. De ramp trof de Noordzeekust in een tijd dat het land nog getekend werd door de naweeën van de Franse Revolutie en de Napoleontische bezetting, waardoor kustbescherming en dijkaanleg verwaarloosd werden. De verwoesting was verwoestend: de zee drong diep het land binnen en verwoestte niet alleen huizen en boerderijen, maar ook het levensonderhoud van veel mensen. Vooral gemeenschappen als Elburg, Oldebroek en Doornspijk werden getroffen, terwijl in Harderwijk boten door de ondergelopen straten konden navigeren, wat het beeld nog angstaanjagender maakte.

Het noordwestenstormweer en de voorjaarsoverstroming troffen reeds beschadigde dijken, waardoor de schade enorm toenam. De tentoonstelling belicht niet alleen de onmiddellijke gevolgen, maar ook welke lessen er uit deze catastrofe zijn getrokken. Na de verwoesting werd niet alleen de dijkaanleg verbeterd, maar werden ook maatregelen genomen om overstromingsbergen te bouwen en de aanleg van de Afsluitdijk om toekomstige rampen te voorkomen.

Een erfenis voor de toekomst

Terwijl mensen in 1825 grote verliezen leden, waren de lessen die uit de ramp werden geleerd essentiële bouwstenen voor de latere kustbescherming in Nederland. De tentoonstelling presenteert ook hedendaagse getuigenverslagen, gereconstrueerd uit de Noord-Veluwse archieven. Deze reportages brengen bezoekers, net als die van de familie Pap uit Doornspijk, dichter bij de emoties en het dagelijks leven tijdens de overstromingen. De tentoonstelling herinnert niet alleen aan het verleden, maar slaat ook een brug naar het heden en vraagt ​​wat we in 2025 kunnen leren van de aanpak van 200 jaar geleden.

Voor iedereen die een dieper inzicht wil krijgen in deze natuurramp en de aanzienlijke impact ervan op de regio, biedt de tentoonstelling van 1 juli tot en met 21 september de mogelijkheid om zich te verdiepen in originele documenten, kaarten en rapporten. Bezoek de beurswebsite voor meer informatie over openingstijden en registratie-informatie: www.nm.nl/dewieden/activiteiten.