Schokkende cijfers: 74% van de eerste klassers van Wenen kan niet naar school!
In de wijk Brigittenau kampt meer dan de helft van de eersteklassers met een gebrekkige kennis van het Duits, wat onderwijsdeskundigen zorgen baart.

Schokkende cijfers: 74% van de eerste klassers van Wenen kan niet naar school!
In Wenen ontstaat onder de eerste klassers een alarmerend beeld: volgens exxpress.at is bijna 75 procent van de eerste klassers in de wijk Margareten niet geschikt voor school. Deze cijfers zijn afkomstig van het Oostenrijkse Integratiefonds (ÖIF) en laten zien dat van de 18.722 studenten 8.342, oftewel 44,6 procent, worden geclassificeerd als “buitengewone eerste klassers”. Dit betekent dat zij onvoldoende kennis van het Duits hebben om reguliere lessen te volgen.
Het hoge aantal valt vooral op in de wijk Wenen-Margareten: 73,8 procent van de studenten valt daar in deze categorie. Ook in Favoriten (63,1%) en Brigittenau (62,7%) zijn de waarden zorgwekkend hoog. Daarentegen zijn er wijken zoals Mariahilf (18,9%), Wieden (27,4%) en de Innere Stadt (29,2%) waar het percentage aanzienlijk lager ligt.
Een blik op de achtergrond
Zoals uit een huidige studie van Kurier blijkt, komen de meeste getroffen kinderen, ongeveer 5.084, uit Oostenrijk. Systematisch lopen de redenen voor deze angstaanjagende cijfers uiteen: de stijgingen worden gedeeltelijk toegeschreven aan internationale crises, in het bijzonder de vluchtelingenstromen uit Syrië en Oekraïne. Van de 8.342 getroffen studenten hebben 1.959 het Oostenrijkse staatsburgerschap, terwijl 265 uit Oekraïne komen.
Wat bijzonder explosief lijkt, is dat het quotum buitengewone leerlingen in het schooljaar 2022/2023 rond de 36 procent lag, wat een merkbare stijging betekent. Wethouder van Onderwijs Christoph Wiederkehr van NEOS heeft kritiek gekregen, vooral van de FPÖ, die spreekt van een “afgrond” in het onderwijssysteem. FPÖ-leider Dominik Nepp roept op tot verplichte taalscreening voor kinderen in het vierde levensjaar en sancties voor ouders. De ÖVP is eveneens ontevreden en eist dat kinderen die vanaf drie jaar Duitse steun nodig hebben, naar de kleuterschool moeten.
De reacties en eisen
De Weense Groenen zien de huidige cijfers als een uitdrukking van een “systeemfalen” en eisen dat elke kleuterschool een permanente taalleraar krijgt. De situatie wordt heftig besproken op sociale media en er is discussie over een tweede verplicht jaar kleuterschool, dat wordt gesteund door zowel NEOS-baas Beate Meinl-Reisinger als AMS-baas Johannes Kopf.
Als reactie op de stijgende aantallen kondigde Wiederkehr aan dat de gratis zomercursussen Duits zouden worden verhoogd van 3.900 naar 4.900 plaatsen. De gemiddelde tijd die voor niet-standaardleerlingen op de kleuterschool wordt doorgebracht bedraagt slechts 2,14 jaar, wat niet bepaald optimistisch is.
Een blik op de demografie
Om het probleem beter te begrijpen, is het belangrijk om naar de demografische gegevens te kijken. Volgens de ÖIF-factsheet over integratie woonden er begin 2024 ongeveer 1,8 miljoen jongeren onder de 19 jaar in Oostenrijk, van wie 27,6 procent een migratieachtergrond heeft. Deze cijfers komen in de context van een groeiende diversiteit aan talen en culturen, waardoor de uitdagingen in het onderwijssysteem nog groter worden.
Door het toenemende aantal studenten met een migrantenachtergrond wordt de behoefte aan gerichte taalondersteuning steeds duidelijker. Het debat over effectieve onderwijsmaatregelen zal de komende weken belangrijker worden en baanbrekend kunnen zijn voor het toekomstige onderwijslandschap in Wenen.
