Tentoonstelling in het Joods Museum: Focus op huidskleur, identiteit en vooroordelen!

Tentoonstelling in het Joods Museum: Focus op huidskleur, identiteit en vooroordelen!

De herfsttentoonstelling ‘Zwarte joden, witte joden? Over huidskleuren en vooroordelen’ werd op 22 oktober 2025 geopend in het Joods Museum Wenen en zal te zien zijn tot 26 april 2026. Deze spannende tentoonstelling behandelt complexe vragen over de joodse identiteit en de perceptie ervan in de context van racisme en antisemitisme. Vooral in het licht van de gebeurtenissen sinds 7 oktober 2023, toen Israël werd afgeschilderd als agressor, werpt de tentoonstelling licht op de toenemende perceptie van Joden als ‘blanke kolonisten’. De curatoren laten zien hoe maatschappelijke debatten over huidskleur en identiteit de afgelopen jaren op gang zijn gekomen en welke uitdagingen daarmee gepaard gaan.

De tentoonstelling zet je aan het denken: wat betekent het om Joods te zijn? Wat maakt joden wit of zwart? Verschillende tentoonstellingen en anekdotes laten zien dat sociale vooruitgang in het geassimileerde jodendom vaak werd geassocieerd met een ‘verheldering’ van de huidskleur. Een fotoalbum uit 1928 toont Baron Alphonse Rothschild en zijn vrouw op een koloniale expeditie in Afrika. Deze afbeelding benadrukt het zorgwekkende verband tussen de joodse identiteit en het koloniale gedrag, dat in de huidige discussies vaak over het hoofd wordt gezien. Op kurier.at wordt erop gewezen dat de tentoonstelling ook joden met een donkere huidskleur in de 19e eeuw aanspreekt.

Identiteit en racisme

Centraal in de tentoonstelling staat de reflectie op racisme, gedefinieerd als de evaluatie en devaluatie van mensen op basis van fysieke kenmerken. Historische en hedendaagse voorbeelden van perceptie van anderen en zichzelf worden geanalyseerd. Het wordt duidelijk dat kwesties op het gebied van huidskleur niet op zichzelf kunnen worden bekeken; De tentoonstelling benadrukt ook hoe intersectionele perspectieven voortkomen uit identiteit en discriminatie. Dit probleem wordt steeds belangrijker, zoals bpb.de benadrukt.

De curatoren gaan ook in op de manier waarop negentiende-eeuwse rassentheorieën en nazi-ideologieën de kijk op de joodse identiteit vormden. Deze discussie is vooral relevant in de huidige situatie waarin joden in het publieke debat vaak worden gezien als ‘bevoorrechte blanke kolonisten’. Daarom is er in de tentoonstelling een duidelijke verwijzing naar de huidige politieke realiteit en debatten over identiteitspolitiek.

Interactieve benaderingen

Naast de tentoonstellingselementen wordt er ook een gevarieerd begeleidend programma aangeboden. Dit omvat workshops, filmvertoningen en lezingen die diepere inzichten in het onderwerp bieden. Kunstwerken van gerenommeerde kunstenaars als Jason Bard Yarmosky, Philip Guston en Sheri Avraham worden gepresenteerd en gekoppeld aan actuele maatschappelijke debatten. Een Instagram-video van Ben Younger laat zien hoe deze vragen vandaag de dag aan bod komen en geeft de tentoonstelling een modern tintje.

Met als doel een beter begrip te creëren van de complexiteit van identiteitsvragen positioneert het Joods Museum Wenen zichzelf als een plek voor reflectie en debat. Verwijzingen naar antisemitismeonderzoek en de invloed van het kolonialisme op de perceptie van joden illustreren de noodzaak van intersectionele analyse om verschillende vormen van discriminatie te identificeren en aan te pakken.

Voor iedere geïnteresseerde biedt het Joods Museum Wenen op zijn website een schat aan informatie over de tentoonstellingsorganisatie, maar ook over geplande evenementen en andere programma-items die de discussie over de Joodse identiteit krachtig ondersteunen.