Sloop van het Pryssok-huis: gevaar voor het architecturale erfgoed van Haerdtl?

Sloop van het Pryssok-huis: gevaar voor het architecturale erfgoed van Haerdtl?

Op Bastiengasse 69 dreigt een belangrijk architectonisch erfgoed, ontworpen door de beroemde architect Oswald Haerdtl, ten prooi te vallen aan sloop. Het ‘Pryssok House’, een gebouw van twee verdiepingen uit de jaren vijftig, is de afgelopen jaren steeds meer uit het zicht van het publiek verdwenen. De renovatie staat al gepland voor 2026, waarbij een wooncomplex van vier verdiepingen wordt gebouwd. Al meer dan twee jaar staat er een “Bastiengasse 69 Projektentwicklung GmbH” ingeschreven in het bedrijfsregister, wat de urgentie van het project illustreert. De heer Z. heeft al zijn zorgen geuit en contact opgenomen met het Federale Monumentenbureau om het behoud van het huis te garanderen. Het is momenteel onduidelijk of de sloop zal plaatsvinden voordat het onderzoek naar de monumentenbescherming is afgerond. De audits konden pas in oktober volgend jaar worden afgerond, na een eerste voorlopige audit in 2023 waaruit bleek dat het gebouw als potentieel belangrijk kon worden beschouwd. Deze onzekerheden geven velen de hoop dat het beschermd erfgoed nog gered kan worden.

Maar wie was deze Oswald Haerdtl eigenlijk? Geboren op 17 mei 1899 in Wenen, liet hij een blijvende indruk achter op de architectuurgeschiedenis van Oostenrijk. Nadat hij in 1921 afstudeerde aan de Weense School voor Toegepaste Kunsten, concentreerde Haerdtl zich op modernisering en functionaliteit. Zijn werk omvat belangrijke gebouwen zoals het Historisch Museum van de stad Wenen, dat in 1959 werd geopend, en andere indrukwekkende projecten zoals de Tanzcafe Volksgarten en de Espresso Arabia. Naast talrijke onderscheidingen, waaronder de Oostenrijkse Staatsprijs voor Architectuur, was Haerdtl ook lid van de Secession. Zijn talent en innovatieve kracht hebben een blijvende invloed gehad op de architectuur in Wenen, en zijn werken staan ​​nu op de monumentenlijst. Ondanks deze eerbewijzen kan en mag het lot van “House Pryssok” niet onopgemerkt blijven.

Een erfenis in gevaar

Het grotere plaatje dat hier naar voren komt, werpt licht op de uitdagingen waarmee veel monumentale gebouwen in Wenen worden geconfronteerd. De monumentenbescherming voor het Weense Museum aan de Karlsplatz, eveneens ontworpen door Haerdtl, beschermt niet alleen de algehele structuur, maar ook verschillende ontwerpkenmerken. De bescherming geldt onder meer voor de foyer en het trappenhuis. Opvallend is dat gevelpanelen uit de jaren tachtig zijn gesloopt, ook al waren dit niet de originelen. Het restauratieproces, onder leiding van Christoph Melichar, laat zien hoe zorgvuldig met de nalatenschap van Haerdtl wordt omgegaan. Het is de taak van Melichar om originele onderdelen te documenteren en te herstellen, zodat ze tijdens uitgebreide verbouwingen en renovaties opnieuw kunnen worden geïnstalleerd.

Een blik op de huidige situatie rond het “Pryssok-huis” laat zien hoe belangrijk het is om zelfs vandaag de dag aandacht te besteden aan het behoud van historische bezittingen. Het is essentieel om de mening van bewoners en deskundigen bij de discussie te betrekken. Sloop zonder grondig onderzoek en discussie zou niet alleen resulteren in het verlies van het werk van een groot architect, maar ook van een stukje Weense geschiedenis. De benodigde monumentenbescherming zou een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan het behoud van deze waardevolle architectuur en daarmee ook aan de bescherming van het rijke erfgoed van de stad.

Nu de Monumentendag van dit jaar eind september langzaam dichterbij komt, blijft de vraag of het “Pryssok Huis” tegen die tijd nog overeind zal staan. De stad en haar inwoners kijken uit naar de ontwikkelingen van de komende maanden en hopen dat het behoud van cultureel erfgoed topprioriteit is. Want zoals het gezegde luidt: als je het verleden niet waardeert, zul je moeite hebben de toekomst vorm te geven.