Theater in Josefstadt is in transitie: Marie Rötzer neemt afscheid met 18 sterren!

Theater in Josefstadt is in transitie: Marie Rötzer neemt afscheid met 18 sterren!

Het Weense theaterlandschap staat voor een merkbare omwenteling. Herbert Föttinger, artistiek directeur van het Theater in der Josefstadt, zal in het najaar van 2026 de regie overdragen aan Marie Rötzer. Deze verandering heeft ingrijpende personele gevolgen. Rötzer is van plan ongeveer een derde van het bestaande ensemble te ontmantelen, wat overeenkomt met een scheiding van 18 op een totaal van 48 leden. In het bijzonder getroffen zijn 16 acteurs wier contracten niet zullen worden verlengd. Er wordt momenteel onderhandeld over nieuwe overeenkomsten voor twee anderen, zoals Heute meldt.

Dit besluit roept vragen op. Rötzer deelde haar gedachten in gesprekken met de ondernemingsraad en benadrukte het meewegen van sociale aspecten bij de heroriëntatie van het ensemble. Voor velen is het echter gebruikelijk dat een verandering in het management in een theater een verademing is en dat ongeveer een derde van het personeelsbestand niet wordt behouden.

Renovatie van het theater

De herschikking betekent ook dat steunpunten uit de vorige constructie moeten wijken. Niet alleen de 16 acteurs worden getroffen, maar ook het dramaturgieteam en het oude hoofd communicatie Christiane Huemer-Stroele, die ook hun posities moeten verlaten. De verandering moet worden opgevat als een ‘paradigmaverschuiving’, zoals Föttinger het zelf verwoordt. Hij uitte zijn onbegrip dat de doyenne van het huis niet langer in dienst zou zijn en stelde dat de Josefstadt in zijn huidige vorm niet meer zal bestaan.

Een blik op de toekomstige cast leert dat Rötzer van plan is twaalf nieuwe acteurs voor het podium te werven, terwijl vier tot zes posities niet meer ingevuld zullen worden. Bijzonder interessant is dat vier acteurs in de pensioengerechtigde leeftijd, onder wie Marianne Nentwich en Michael König, gastcontracten hebben gekregen om deel uit te blijven maken van het artistieke werk.

Uitdagingen voor theatermanagement

De belemmering van deze veranderingen weerspiegelt een algemene trend in de theaterwereld. Tegenwoordig is theatermanagement een complexe taak die niet alleen de artistieke aspecten moet beheersen, maar ook steeds vaker te maken krijgt met zakelijke uitdagingen. Dit management omvat het management, de organisatie en de controle van theateroperaties en is verplicht de balans te vinden tussen artistieke eisen en financiële realiteit. Wikipedia somt enkele essentiële instrumenten op, zoals het plannen van nieuwe voorstellingen en communicatie met verschillende belanghebbenden.

Veel theaters kampen de afgelopen jaren met teruglopende kijkcijfers, vooral onder de jongere generaties. Daarom worden netwerken met de politiek en de implementatie van democratische processen binnen het huis steeds belangrijker. Rötzers benadering van de herstructurering van het ensemble kan worden gezien als een symbolisch teken van de noodzaak van een aanpassingsproces dat gebaseerd is op zowel de behoeften van het publiek als de economische situatie.

Terwijl de toekomst van Theater in der Josefstadt zich onvermijdelijk ontvouwt, valt nog te bezien hoe de nieuwe structuren de artistieke identiteit en de reactie van het publiek zullen beïnvloeden. Eén ding is duidelijk: er is een goede hand in het herontwerp nodig om Josefstadt voor toekomstige generaties te behouden.