Woningwaanzin: de staat betaalt, huurders zijn slechter af!

Woningwaanzin: de staat betaalt, huurders zijn slechter af!

De situatie op de huizenmarkt is niet alleen in Wenen een groot probleem, maar ook in veel andere steden. De overheidsuitgaven aan huisvesting in Duitsland zijn gestegen ondanks een daling van het aantal uitkeringsontvangers. Er doet zich een zorgwekkende trend voor: de huurkosten van arbeidsbureaus aan particuliere woningbouwbedrijven zoals VONOVIA zijn met 20 procent gestegen. Maar terwijl huurders lijden onder erbarmelijke levensomstandigheden, lachen de aandeelhouders van de grote woningbouwbedrijven omdat ze recordwinsten maken en miljarden uitbetalen aan hun investeerders. Het artikel ‘De staat betaalt, de aandeelhouders verzamelen’ laat een zorgelijk beeld zien, dat de precaire situatie van huurders laat zien, terwijl in Duitsland de grote woningbouwmaatschappijen onvoldoende investeren in nieuwbouw, ook al wordt het tekort aan woonruimte steeds merkbaarder.

Wenen bevindt zich, net als de Duitse steden, in een gespannen situatie. Ook in het particuliere segment stijgen de huren en bijkomende kosten, terwijl het nieuwe woningaanbod slechts langzaam opkomt. Volgens het Cushman & Wakefield Report wordt de vraag naar woonruimte verder aangewakkerd door de zwakke bouwactiviteit. Het blijkt dat de woonsituatie in veel stedelijke gebieden steeds precair wordt en dat er vooral in de grote steden een enorme behoefte is aan woonruimte.

Uitdagingen in Wenen

Wiener Wohnen GmbH speelt hierin een centrale rol, aangezien zij ongeveer 209.000 appartementen beheert, wat ongeveer 25 procent van de gehele woningvoorraad in Wenen uitmaakt. Maar de uitdagingen hier mogen ook niet worden onderschat: de stijgende bouw- en financieringskosten leggen een grote druk op de woningbouw zonder winstoogmerk. Uit de laatste cijfers uit 2023 blijkt ook dat het transactievolume voor condominiums in Oostenrijk is gedaald en dat de prijzen in Wenen met zo’n 5,6 procent zijn gedaald. Het is duidelijk: de woningbouwsector wordt steeds meer gezien als een lucratief investeringsgebied.

In Duitsland, waar de focus duidelijk op beursgenoteerde bedrijven ligt, zijn de randvoorwaarden veranderd als gevolg van uitdagingen op regelgevingsgebied. Het huurplafond beperkt de huurprijzen voor nieuwe huurwoningen tot maximaal 10 procent boven de lokale vergelijkende huurprijs. Deze regeling is echter niet op alle gebieden van toepassing, vooral niet in het geval van micro-appartementen, die een steeds populairdere vorm van huisvesting zijn.

Staatsactie vereist

De vakbonden en vertegenwoordigers van de huurdersbescherming roepen daarom op tot overheidsingrijpen en mogelijke gedeeltelijke nationalisatie om huurders weer te kunnen steunen. Niet alleen is er een gebrek aan aanbod, de prijzen blijven stijgen en de zorgen van de bewoners kunnen niet langer worden genegeerd. Overheidsoptreden zou feitelijk een regulerend effect kunnen hebben via nieuwbouwprogramma's en huurcontroles. De regelgeving op de Duitse markt biedt hier aanwijzingen. Het rapport van Cushman & Wakefield beschrijft de complexiteit van de wetgeving die zowel op federaal, staats- als lokaal niveau te vinden is.

Samenvattend: huisvesting is in beide landen een hot topic. Terwijl huurders in Duitsland en Oostenrijk lijden onder stijgende kosten en de grote woningbouwbedrijven blijven profiteren, is een verandering in het marktbeleid nodig om de urgente problemen te overwinnen. De toekomst blijft onzeker en het valt nog te bezien of de noodzakelijke maatregelen zullen worden genomen om de woonomstandigheden voor iedereen te verbeteren. In de tussentijd kunnen de getroffenen alleen maar hun stem blijven laten horen en hun situatie verbeteren.