Groene As in Barcelona: Verandering voor een betere levenskwaliteit!
De transformatie van Carrer de Girona in Barcelona creëert groene assen en pleinen, bevordert de voetgangersmobiliteit en verbetert de levenskwaliteit.

Groene As in Barcelona: Verandering voor een betere levenskwaliteit!
De stad Barcelona maakt naam met haar innovatieve stadsontwikkelingsconcept “Superblocks”. Een van de meest recente transformaties is Carrer de Girona, die opnieuw is ontworpen op 750 meter en 16.244 vierkante meter. Het gedeelte strekt zich uit tussen de boulevards Gran Via en Avinguda de la Diagonal en is bedoeld om burgers uit te nodigen de openbare ruimte te herontdekken. Het doel van de herinrichting is het creëren van lange groene assen in de wijk die betekenisvolle paden en openbare ruimtes met elkaar verbinden. Op de kruispunten ontstaan nieuwe plekken die uitnodigen tot vertoeven en de sociale interactie bevorderen. Dit heeft de stad niet alleen esthetisch, maar ook functioneel verbeterd. Wienschau meldt dat het herontwerp fungeert als een platform voor vrijetijdsactiviteiten en ontmoetingen.
Het is bekend dat Barcelona te kampen heeft met uitdagingen zoals luchtvervuiling en druk verkeer. De introductie van superblokken, of ‘superilles’ in het Catalaans, is een gevestigde waarde geworden als antwoord op deze problemen. De eerste superblokken werden in 2017 gelanceerd en er zijn nu 503 van dergelijke zones gepland. Binnen deze superblokken hebben voetgangers en fietsers voorrang, terwijl het autoverkeer sterk gereguleerd is. Chauffeurs mogen slechts 10 tot 20 km/uur rijden. Dit verhoogt niet alleen de levenskwaliteit van de bewoners, maar levert ook een kleine bijdrage aan het terugdringen van de luchtvervuiling door de straten te vergroenen met verhoogde bedden en bloempotten. Als je de groene ruimte per hoofd van de bevolking in Barcelona vergelijkt met andere steden, wordt het duidelijk dat er actie nodig is: met slechts 6,6 vierkante meter per hoofd van de bevolking ligt Barcelona in de schaduw van Londen (27 m²) en Amsterdam (87,5 m²). Barcelona.de benadrukt dat het ontwerp van superblokken niet alleen het welzijn van de bewoners bevordert, maar ook het lokale bedrijfsleven stimuleert.
Transformatie van de stad
De weg naar het implementeren van superblokken is echter niet zonder weerstand. Terwijl zakenmensen en automobilisten aanvankelijk hun zorgen uitten, zijn omwonenden zeer positief. In de superblokken groeide het aantal buurtwinkels met maar liefst 30 procent. Dit laat zien welke gevolgen de herontwikkeling heeft voor de wijk. Uit een onderzoek van het gezondheidsinstituut BCNecologia blijkt dat de maatregelen ook positieve gevolgen voor de gezondheid kunnen hebben: de levensverwachting van inwoners zou met bijna 200 dagen kunnen stijgen en jaarlijks zouden ongeveer 300 voortijdige sterfgevallen kunnen worden voorkomen. Difu onderstreept hoe belangrijk een stabiele politieke wil en een brede sociale consensus zijn voor de succesvolle implementatie van dergelijke transformatieprocessen.
Eén van de belangrijkste eisen die tot nu toe uit de implementatie van de superblokken naar voren komt, is de noodzaak om de openbare ruimte opnieuw in te richten. De bestaande straten worden niet langer alleen gezien als verkeersroutes, maar als ruimtes voor ontmoeting en ontspanning. Deze herschikking bevordert de actieve mobiliteit en benadrukt het belang van groene ruimten voor de levenskwaliteit in stedelijke gebieden. Ook de herontwikkeling van Carrer de Girona volgt dit principe door regenwater ondergronds op te slaan om de biodiversiteit te verbeteren.
De toekomst van het stadsontwerp in Barcelona zou dus als model kunnen dienen voor andere Europese steden. De vraag of en hoe concepten als superblokken kunnen worden overgedragen naar andere plaatsen zoals Wenen of Berlijn, wordt momenteel onderzocht in onderzoeksprojecten als TuneOurBlock, die zich bezighouden met samenwerking tussen verschillende belanghebbenden en de praktische implementatiestappen. De belangstelling voor duurzame stedelijke ontwikkelingsconcepten groeit en talloze steden over de hele wereld kijken reikhalzend uit naar de ervaringen en successen van Barcelona.