Wandale niszczą pomnik w Srebrenicy na moście w Grazu!

Wandale niszczą pomnik w Srebrenicy na moście w Grazu!

W piątek 1 lipca 2025 r. na głównym moście w Grazu uszkodzony został tymczasowy pomnik upamiętniający 30. rocznicę masakry w Srebrenicy. Inicjatywa Pamiętać wzniósł ten pomnik, aby upamiętnić ponad 8 000 ofiar straszliwego ludobójstwa podczas wojny w Bośni.

Jako symbol pamięci na moście Erzherzog Johann złożono jedenaście białych kwiatów. Niestety największy z tych kwiatów został usunięty, co zostało potępione przez inicjatywę. Postrzega ten incydent jako atak na pogodzenie się z sytuacją, prace pokojowe i ochronę praw człowieka. „Żądamy pełnego śledztwa w sprawie tego aktu wandalizmu” – powiedział rzecznik inicjatywy.

Wyraz protestu

W poniedziałkowy wieczór jedenaście osób zebrało się na moście, aby zaprotestować swoją obecnością. Był to znak symboliczny – liczba 11 oznacza 11 lipca, międzynarodowy dzień pamięci o masakrze w Srebrenicy. W tym kontekście inicjatywa zaprasza Pamiętać na „Marsz Pokoju w Grazu” w najbliższy czwartek o godzinie 18:00. na Placu Praw Człowieka.

Kontekst historyczny masakry

Masakra w Srebrenicy uznawana jest za największą zbrodnię przeciw ludzkości w Europie od zakończenia II wojny światowej. 11 lipca 1995 r. jednostki bośniackich Serbów pod dowództwem Ratko Mladicia zdobyły miasto Srebrenica. W następnych dniach życie straciło ponad 7 000 muzułmańskich Bośniaków, głównie mężczyzn i chłopców. Miało to miejsce w okresie, w którym rozpad Jugosławii zapoczątkował gorzki okres wojny domowej. Napięcia między grupami etnicznymi sprawiły, że na początku lat 90. region Bośni i Hercegowiny stał się źródłem konfliktu.

Srebrenicę uznano za strefę bezpieczeństwa ONZ, ale około 350 żołnierzy ONZ nie było w stanie chronić ludności cywilnej. W momencie rozpoczęcia okrucieństw w mieście przebywało aż 42 000 ludzi, w tym 36 000 uchodźców. Kobiety i dzieci oddzielano od mężczyzn, których następnie masowo mordowano. Aby karać te zbrodnie, powołano Międzynarodowy Trybunał Karny dla Byłej Jugosławii. Do tej pory zarzuty postawiono 161 osobom.

W ostatnich latach nasiliła się debata na temat tego, czy masakrę należy klasyfikować jako ludobójstwo. Sytuację komplikują napięcia polityczne w Bośni i Hercegowinie, gdzie m.in. premier Serbii Aleksandar Vučić i przywódca polityczny bośniackich Serbów Milorad Dodik wielokrotnie poprzez wypowiedzi i działania znajdują się w centrum uwagi. 11 lipca 2024 r. Bośnia i Hercegowina oraz ONZ po raz pierwszy upamiętnią ludobójstwo na arenie międzynarodowej i ustanowiły na ten dzień międzynarodowy dzień pamięci.

Obchody, które odbywają się także w Srebrenicy, upamiętniają straszne wydarzenia i podtrzymują pamięć o ofiarach. Pomimo dziesięcioleci śledztwa masakra pozostaje tematem kontrowersyjnym, a dla wielu poszukiwania prawdy jeszcze się nie skończyły. Historyk Belma Zulic donosi o ciągłych poszukiwaniach szczątków pomordowanych.